How to ploatjes schieten..

Naast modelbouwen is fotografie altijd een hobby van me geweest. Een hobby waar ik veels te weinig tijd voor heb, want net als modelbouwen is fotograferen oefenen, oefenen en nog eens oefenen..Ik ben dan ook echt geen superfotograaf. Maar ik heb een paar truukjes die ik geleerd heb bij het normale fotograferen, overgezet naar het modelbouwen . En die truukjes wil ik graag laten zien. Daarbij ga ik uit van een normale compact camera. Niets geen dure spiegelreflex-diafragma-sluitertijd-tegenlicht-scherptedieptetruukjes. Ik ga bij het schrijven ook even uit van iemand die fotografeert, omdat hij foto"s nodig heeft bij zijn verslag. Maar die er niet een hele extra hobby van wil maken. De vakantiekiekjes fotograaf zeg maar.
Om die reden laat ik ook alle instellingen met rust. Omdat je anders geheit een keer, na een avond bouwen/fotograferen, vergeet de zaak weer terug te zetten. En al je vakantiefoto’s er zo uitzien…



…iets wat je familie dan weer niet zo kan waarderen. (Been there, done that )

Het grootste probleem met modelbouwen is eigenlijk dat we het meestal ’s avonds doen, als er niet zoveel licht is. En dat we van die onwijs kleine dingen schijnen te moeten priegelen. En als je daar dan een foto van wil maken zit je al snel tegen de grens aan van wat een camera kan. Nou kan het er heel artistiek verantwoord eruitzien om over de grens te gaan…



Maar modelbouwtechnisch kun je hier niet zo veel mee eigenlijk. Dusss…terug naar de basis. En die begint bij..?

DEEL 1 SCHERPSTEL ELLENDE.
Het minste wat je van een foto wil is dat ie scherp is. Zo even uit mijn hoofd zie ik eigenlijk op fora maar 4 redenen waarom foto’s onscherp zijn. (Even los van het scherpstellen op het verkeerde stuk dan. Dat gebeurd trouwens meestal als er teveel dingen op een werkbank liggen..En de camera dus voor het verkeerde scherpstelpuntje kiest.)

Eerste probleem is dat we vaak veels te dichtbij gaan zitten..En dan vaak ook nog inzoomen.



Op deze foto zie je dat de cockpit heel vaag is, maar dat de achtergrond haarscherp. De foto heb ik genomen door op een centimeter of 50 afstand, ook nog eens in te zoomen. Op dat moment ga je over de mogelijkheden van je lens heen. Probeer maar eens de ingrediënten op een fles ketchup te lezen als je de fles een 10 cm van ogen houdt. Dat lukt ook niet.
Hoe dichtbij je kan komen is per camera verschillend. En ook maakt het uit of je ingezoomd bent of niet. ( Inzoomen is als je iets dichterbij probeert te halen) Uitgezoomd kan een lens namelijk veel meer aan. De meeste compact camera’s kunnen scherpstellen tot zo’n 50-60 cm dichtbij.
Daarna kun je vaak nog wat dichterbij komen met de macrolens stand.



Meestal weergegeven met een bloemetje
Hoe dichtbij is weer per camera verschillend. Mijn Nokia redt 40 cm. Mijn vriendin haar Sony redt het tot 2 CM! De ideale camera dus voor modelbouw!



En hoe dicht ik er hier op zat..




Tweede probleem wat ik vaak zie is dat maar een klein stukje scherp is



Dat komt alweer door het inzoomen. Inzoomen met een cameralens is eigenlijk hetzelfde als werken met zo’n oude uitschuif-scheeps-verrekijker. Je schuift de lens steeds verder van je oog/camerachip af. Daardoor vergroot je het onderwerp, maar tegelijkertijd wordt het stuk wat je echt scherp kan zien ook kleiner. Probeer maar eens met een verrekijker. Eerst bespied je een eekhoorntje/vogel/vliegtuig/mooie vrouw (streep door wat niet van toepassing is) op 60 meter afstand Daarna probeer je met dezelfde stand je partner op 10 meter te bekijken. Ze is zo onscherp dat je niet eens kan zien dat ze je doorhad!
Datzelfde probleem heb je met de zoomlens dus ook. Kijk maar eens bij de volgende serie foto's hoeveel er scherp is..


18 mm


35mm


55 mm

Als je naar de ventjes kijkt zul je zien dat er steeds minder scherp zijn..en dat naar voren toe de poppetjes sneller onscherp worden als naar achter.
Ook een macrolens (wat een beetje een halfwat microscoopstand is) heeft dat probleem. (Hoe verder je inzoomt hoe erger dit natuurlijk wordt. Alleen heeft het niet zoveel zin om te laten zien. Geen mens die met een 200 mm teletoeter gaat zitten modelbouwfotograferen )

Ja fijn…En wat kan ik daar nou mee? Wel, je ziet dat je, als je een onderwerp fotografeert, je het beste enigszins vooraan scherp kan stellen en de rest van wat je wilt laten zien erachter kan houden. Vergelijk maar.



Hier is achteraan scherpgesteld. De camera is scherp..maar de Yak daar kun je niets mee….



Hier is vooraan op de cockpit scherpgesteld. Hier is het meeste van de yak scherp..ën de camera is ook nog redelijk te zien.
In saaie feitjes:
* 1/3de voor het punt waarop je scherpstelt en 2/3de achter dat punt is normaal gesproken scherp.
* aan de voorkant wordt het sneller onscherp als aan de achterkant.
* Er is meer van je foto scherp als je niet inzoomt.
* in de boeken kom je dit dus tegen als "scherptediepte".

Goed leuk..maar je wilt nog steeds een cockpit dichterbij laten zien..maar met ook zoveel mogelijk scherp. En je mag niet te dichtbij komen. Wat doe je dan? Nou je gebruikt gewoon je pc! Het ding staat toch aan als je foto's naar het forum upload.
Wat ik doe in zo’n geval is eerst een foto maken met een lens zonder dat ik inzoom. Zodat ik het grootste gebied scherp heb.



Daarna controleer ik even op de camera of die scherp echt goed scherp is door in het display de foto alvast in te zoomen.



Als ik tevreden ben over de serie dan gaat alles de pc in..En open ik de foto met de microsoft foto editor (of een ander bewerkings programma als je dat liever hebt.)



Dit dingetje aanklikken



Selecteren wat je groter wilt laten zien.



Bijsnijden aanklikken



En opslaan. Automatisch maakt windows er weer een volwaardige en daardoor ingezoomde foto van je canopy van.



Kiekt mij eens computernerd spelen ...Maar serieus. Dit kan dus met elk fotobewerkingsprogramma. En op deze manier krijg je een loepzuivere vergroting. Mits de basisfoto maar scherp is. Zonder al die inzoom, onscherp, vaag en net ernaast ellende.
Ga ook eens tijdens een bouwdipje spelen met je camera. Gewoon even uitproberen hoe dicht je er nu op kan. Hoe goed de macro is. En wanneer de lens het niet meer aan kan. Je kan het beter vooraf ontdekken als achteraf..Als je de helft van je verslag weg kan donderen.

Er zijn nóg twee soorten onscherpte. Als eerste beeldruis..



Wat heel duidelijk komt doordat het te donker is. De camera probeert het licht electronisch te versterken. En net als geluid dat lelijk je boxen uikomt als je je versterker te hard zet. Gebeurd dat dan ook met je foto. Oplossing is simpel, meer licht of flitsen.

En als 4de, bewegingsonscherpte



Bewegingsonscherpte herken je doordat niets in de foto scherp is..(én je de foto genomen hebt toen het al een tikkie donker was). Het komt bij compact camera’s namelijk meest door te weinig licht. Als je afdrukt gaat er in de lens eigenlijk een soort van gordijntje open wat licht op de chip laat schijnen. ‘S middags in de zon doet die dat vaak in 1000ste van een seconde..en is er niets aan de hand. Onder lamplicht in de avond ben ik niet verbaasd als je camera een 60ste of een 30ste van een seconde open staat. En dat is lang genoeg om te zien dat je de sluiterknop indrukt en weer loslaat.

Weer wat technisch geneuzel als het toevallig in je display te zien. Bij 1/125ste en sneller (dus 1/500ste, 1/1000ste…) kan gewoon uit de hand gefotografeerd worden.
1/80ste kun je nog proberen steunend tegen een muurtje..alles onder 1/60ste e moet je doen met een statief…Of meer licht erop gooien.

E zo komen we bij probleem nummer twee. Licht! En aangezien ik dat nog aan het voorbereiden mag het licht voor nu even uit hier.

Duidelijk verhaal.ik denk dat een aantal der wel wat mee kunnen.

Ik wel! Cliff bedankt!!!!

Ik wel eens hoor.

Duidelijk Cliff.

Ben sinds gisteravond weer begonnen met een fotocursus (natuur- en landschapsfotografie). Zijn wat ingegaan op de witbalans en histogrammen. Maar dat hoort hier niet thuis.

Scherpstellen is idd erg belangrijk, maar de juiste hoeveelheid licht nog veel meer. Veel foto's worden inderdaad gemaakt bij slecht (kunst)licht en dan krijg je inderdaad lange(re) sluitertijden met kans op een bewogen foto. Wat ik dan niet snap bij die foto's, je ziet dat het een slechte foto is. Knal er dan meerdere en doe dat net zo lang totdat je een scherpe foto hebt en plaats die dan en niet een zooi van die 'slechte' foto's.

René

Licht is inderdaad de basis Rene. Zonder licht kun je helemaal niets fotograferen. Wordt het nogal zwart zeg maar. Ik heb gekozen voor de opbouw scherpstellen, contrast, licht. Maar het had net goed een andere volgorde kunnen zijn. Maakt ook niet uit. Uiteindelijk wil ik alle basiselementen behandelen.



Ik denk dat hier een ander probleem zit. Als je niet weet wat je fout doet, of waarom het fout gaat...dan zal je het nooit kunnen verbeteren. Je kan 100 foto's maken bij te weinig licht. Maar geen zal er dan goed gaan zijn. Niet als je met een te lange sluitertijd zit daardoor. Dat is nu juist het hele idee achter deze ' how to" . Niet fotografen bewust maken van wat er nu precies mis gaat en hoe ze dat op kunnen lossen.

Mooi duidelijk verhaal, hier heb ik zeker wat aan .

Hoewel de redenatie van Cliff helemaal logisch is snap ik de opmerking van René prima; het is inderdaad niet handig om maar 1 foto te maken van wat je wilt laten zien. De meeste foto's worden gemaakt tijdens diverse bouwstappen en mocht je ene foto uiteindelijk wat minder goed blijken te zijn kun je nooit meer terug om opnieuw een foto te maken omdat je met bouwen al weer wat verder bent ("sorry voor de wat onduidelijke foto maar ik heb niets anders...")
Zelf schiet ik per project gemiddeld zo'n 600 foto's waar ik er uiteindelijk zo rond de 100 van gebruik en daardoor gebeurt het me zelden dat ik iets niet kan laten zien.


Oh, Cliff...ik kan prima op 10cm afstand lezen wat de ingrediënten van een fles ketchup zijn. Niet iedereen is aan een leesbril toe

gave how-to

ik maak alle fotos van mijn bouwverslagen met mijn samsung gsm en ik denk dat die fotos zeker voor een bouwverslag gewoon zeer scherp en mooi zijn..
het belangrijkste is denk ik (voor ons noobs op het bebied van fotografie) de marco stand gebruiken , en de camera (of gsm) heel stil houden ..en genoeg licht te hebben wanneer je een foto maakt.
en maak er meer dan 1 van iets wat je wilt laten zien en ikzelf probeer dan div hoeken en angles en kijk later welke het mooist zijn.
als ik een update post egon ik met ongeveer 20-30 fotos die ik tijdens het bouwen maakte en er blijven er meestal tussen de 6 en 10 over die ik post , de rest ligt dan in de prullenbak
dan heb je lkeuze en zit er altijd wel een tussen die mooi is
ik maak net als grendel veel fotos tijdens de bouw , gewoon omdat ik ze graag gewaar om later terug te kunnen kijken
ik bewerk elke foto die ik post in een bouwverslag (met adobe ps) , ik doe altijd iets meer contrast erin wat de boel meer tot leven wekt en zo als ik vind het er meer uitziet zoals ik het op het oog irl zie ..

een voorbeeld van een gsm close up >



ik denk voor een bouwverslag uitermate geslaagd

maar ga ik overzichtsfotos maken dan ligt de focus vaak wel meer op een punt kwa scherpte maar ja wat wil je met een gsm

bijvoorbeeld hier waar niet alles in focus is plus ik fotografeer hier tegen het licht in wat niet top is , maar om nu elke keer alles om te draaien



buiten word dat al iets beter , er staan hier toch div. opbjecten die allemaal redelijk scherp zijn



er gaat niets boven een goede camera , helaas heb ik er geen meer op dit moment en wil een keer echt weer een goede cam kopen.

maar dit bewijst (denk ik ??) dat iedereen goed uit de voeten kan met zelf een moderne gsm waar div functies opzitten zals macro en belichting etc ...

toch ?

ik denk dat de meest gemaakte fout is dat mensen in een verkeerde belichting fotos maken , bijvoorbeeld veel te donker

als ik savonds aan het rommelen ben zijn de fotos ronduit slecht , ik gebruik niet graag een flits omdat dat met de gsm er gewoon niet uit ziet , de beste fotos maak ik dan ook overdag

en ja ik fotografeer veel tegen het licht in maar ik heb het dio voor een raam staan en ik zit voor het raam en ik heb geen zin telkens alles te moeten omdraaien
en voor een bouwverslag zijn ze in mijn ogen nog steeds erg duidelijk , ander verhaal als je echt af fotos gaat maken dan plaats je een object zo dat je optimaal het licht benut

in mijn ogen als de mensen een beetje moeite doen om een foto te maken moet het voor elke fotonoob geen probleem zijn mooi fotos te maken

At Grendel. Tjopper had zeker wel een punt. Ik reageerde eigenlijk op een klein deel van zijn reactie. Dat was door mijn quote niet duidelijk. Daarom heb ik die even aangepast.

Deel 2 contrast ellende

Voordat we in deel drie over belichting en eindfoto set-ups kunnen gaan babbelen moeten we eerst een ander probleem nog even aanpakken. Contrast problemen.
Maar wat zijn dat dan? Heel simpel gezegd zijn het foto’s waar het verschil tussen licht en donker te groot is, zodat de foto’s alsnog mislukt of minstens onduidelijk zijn.

Hector heeft me vriendelijk toestemming gegeven een foto van hem te gebruiken om dat in de praktijk te kunnen laten zien.



Bij de foto zie je heel duidelijk dat er een heel groot verschil is tussen licht en donker. Waarbij de flits dat nog eens versterkt. (maar daar kom ik later nog even op terug).
Maar waar komt dat nu door. Eigenlijk omdat wij anders denken dan de camera. Als eerste is de microchip die in onze hersenpan zit beter dan die in een camera. Waar bij ons de hersenen het verschil binnen no-time corrigeren, kan een camera chip dat gewoon niet aan. Je zult dus voor de camera moeten corrigeren. Het tweede probleem is dat wij het vaak niet zien omdat wij in kleuren denken. Wij zijn veel meer bezig met de juiste tint grijs in het two- tone F-16 schema. Of dat er iets meer geel in het green zinc chromatic is gegaan.En hoe we dat kleurverschil mooi in beeld kunnen brengen. Een camera vind dat niet boeiend. Die denkt alleen in licht en donker. En dan vooral of alles licht genoeg is. Niet teveel *overbelicht*. Niet te weinig *onderbelicht*….. Wacht ik laat het even zien..



Kijk zo denkt een camera. En nu zie je veel duidelijker dat de ene helft van de foto heel donker is..En de andere helft bijna wit. De camera zit dus met een probleem. De linkerkant moet hij eigenlijk lichter maken, omdat het nu niet goed uitkomt…Maar de rechterkant moet eigenlijk donkerder omdat het nu overstraald. Uiteindelijk is de camera op een gemiddelde uitgekomen wat voor geen van twee kanten echt werkt. Nog twee voorbeelden..





De eerste foto is al zowat zwart wit, maar als de tweede naar zwart wit gaat wordt het interessant. Kijk eens naar het verschil van de gele vleugels en de witte romp. Voor ons kleurenkijkers knalt het er uit. Maar in zwart wit?



Daar was ik zelfs verrast over. Dat het in grijs zo een klein verschil is.

Wat eraan te doen. Nou de oplossing is eigenlijk simpel. Zorg dat het verschil tussen donker en licht kleiner wordt. Dus in plaats van een extreem contrast tussen een donkere achtergrond en het lichte model
Neem je een een achtergrondje wat neutraal grijs is…



En zo heb je het verschil een heel stuk kleiner gemaakt. Kijk maar weer naar de gele vleugels. Voor de camera beter te behappen. En daardoor zullen de kleuren ook beter uit gaan komen.



Bij een donker model natuurlijk het omgekeerde..





Let hier eens op de rookstrepen bij de motoren. Hoe die uitkomen. En dan nog een keer dezelfde strepen bekijken bij een contrastrijke foto..



Je ziet een wash op een donker model zal veel beter uitkomen als de achtergrond ook donkerder is. Omdat de camera niet meer de grote uitersten bij elkaar hoeft te rekenen, kan hij zich druk gaan maken om subtielere verschillen.

Ik heb al eens de vraag gehad welke kleur je wanneer moet gebruiken. Tja dat is dan weer een kwestie van smaak. Technisch gezien moet het dus een middelmatig lichte/cq donkere tint zijn..Liefst iets lichter en/of donkerder als je model.
Dus in zwart*wit is deze foto prima…



Maar in kleur zou je het niet snel doen natuurlijk



Vermijd verder sterk reflecterende ondergronden..



(kijk vooral eens op de voorrand van de vleugel dat moet geel zijn)

Kleuren die heel erg op elkaar lijken zijn, vind ik, ook niet ideaal..Kleuren komen niet mooi meer over. (en de camera heeft dan ineens veel meer problemen om scherp te stellen. Je camera stelt scherp op scherpe contrastrijke, scherpe punten of lijnen. In een egaal kleurig vlak kan hij die veel minder goed vinden.)



Als vergelijk



En persoonlijk ben ik tijdens de bouw zelf ook niet zo weg van zwarte achtergronden. Omdat die helemaal geen licht reflecteren en de foto nog donkerder maken. En je hebt vaak toch al zo weinig licht 's avonds. Zelfs mijn camera zat aan de grens van zijn kunnen bij de volgende foto...



Wel mooi voor een eindserie trouwens. Nog even het vergelijk tussen een lichte en donkere achtergrond bij een doosje..





En hier zie je nog een laatste ding wat ik bij achtergronden kan vertellen. Donkere achtergronden hebben meer licht nodig.., maar ze zijn wel rustiger.
En ze hebben nog een voordeel. Als je een licht iets overbelicht dan wordt het snel wit. En wit kun je daarna niet meer herstellen via een bewerkingsprogramma. Kijk maar...





de getinte delen zijn te besturen. Het witte deel blijft wit. Dat noemen ze inbranden. Dit risico is bij donkere achtergronden veel kleiner.

Dus Samengevat.? welke kleur nu gebruiken?
- neem een kleur die qua donkerte/lichtheid in de buurt zit van het model.
- neem een kleur die niet lijkt op de kleur van het model.
- mijn voorkeur gaat uit naar grijzen, bruinen en groenen omdat dat neutrale kleuren zijn. Die we ook verwachten als "bodem". Blauw kan heel neutraal zijn. Maar hoort toch in de luxcht. Dus het blijft vreemd.
-kijk hoeveel licht je hebt. weinig licht. Een lichtere achtergrond. veel licht. Dan kun je beter iets donkerder gaan.


SLAGSCHADUW PROBLEMEN
Op naar de tweede vorm van contrast ellende. Te diepe slagschaduwen…De beroemde "vensterbank foto's"



Dit is iets waar Tjopper het wel eens over heeft. Hier is weer een te groot verschil in donker en licht te zien..Dit keer omdat het model in zijn eigen schaduw staat. Dit is met vensterbankfoto’s vaak zo..Omdat er links een flinke lamp staat te branden (ons zonneke), maar rechts een donkere ruimte is. Ook dat verschil kan je oog zo verwerken..en je camera niet.



In dit geval heeft de ondergrond veranderen niet zoveel zin. De schaduw zal blijven..*alhoewel een foto er niet beter op wordt met een verkeerde ondergrondkleur. Dan eindig je mer twee soorten contrast door elkaar*
In dit geval moet je zorgen dat er ook wat licht vanaf de rechterkant komt. Om de schaduw op te vullen…Laat ik weer even zien.

Men neme een wit stuk papier en een papierhouder…(in dit geval mijn vriendin) En zet dat geheel aan de schaduwkant. Met de opdracht licht op je model te reflecteren.



Daarna is het een beetje mikken tot je de schaduw lichter ziet worden..en klikkerdeklik..


Foto zonder reflectie


Foto met reflectie

Heb je dat probleem nu alleen in een vensterbank..Nope..Buiten kan het net zo goed voorkomen…Eigenlijk overal waar een sterke lichtbron van een kant komt.



In de schaduw zetten was hier te donker..



Dus wederom vriendinstatief ingehuurd..



Mikken en fotograferen..


Zonder reflectie


Met reflectie

En de harde schaduwen zijn verdwenen..Weer een contrastprobleem minder.

De flitser..
Ik zou nog even terugkomen op de flitser. Soms heb je hem nodig omdat er gewoon niet genoeg licht is..Maar echt ideaal is het niet. Het ding is te hard..te scherp en blaast vaak alle kleur weg..en als je iets wilt laten zien met een glanslaagje is het helemaal een ellende.


(deze foto is gemaakt met de compactcamera. Omdat die de meeste problemen geeft.)

Dat komt omdat het felle licht van de flitser recht naar voren gericht wordt..en al dat licht dus weer terugkaatst je lens in. Vandaar dat een pasfoto fotograaf altijd van die witte paraplu’s en papiertoestanden heeft. Hij wil niet dat al dat licht direct terugkomt. Hij wil dat het alle kanten op verstrooid..dat doet hij met die paraplu..


Bron van de foto is http://blog.photoshelter.com/2008/07/sh ... bist-hobb/

Ik doe dat met mijn camera met een plastic bekertje




foto zonder flits'verstrooier'. Alles knalt terug...En het effect met de koffiebeker..



Ja leuk en kan dat dan ook op een compactcamera? Tuurlijk we bennen modelbouwers toch?



het effect..



ik was nog niet helemaal tevreden...Dus na een kwartiertje proberen. en een steeds dikkere laag filtermateriaal...





De flitser van de compact camera was heftig sterk. Het had al invloed als je te dichtbij kwam..



en ook bij inzoomen leek de flitser krachtiger te worden..



Het loont dus om tijdens een bouwdip eens een half uurtje te gaan zitten en uit te proberen welke flitsfilter bij jou werkt. Even werk, maar daarna jaren plezier.

Och ja. Ik zag ergens als tip ook tamiya tape..



Ben ik toch minder enthousiast over..Omdat de tape van zichzelf geel is..En je dus dit risico loopt..



Voor de mensen met wat meer instelmogelijkheden heb ik nog even iets uitgeprobeerd toen het vandaag lekker zonnig was. Vroeger, toen we nog met echte filmnegatieven werkten was het zo dat de scherptediepte groter werd als je langer belichtte. Het stuk wat scherp is wordt groter zeg maar. Ik heb dus even geprobeerd of dat bij digitaeal nog steeds zo is…En het andwoord is..





Ja dus. Kijk maar naar het getal op de achtervleugel..Zelfs dat witte frutselding verderop is ineens scherp...
En zo zitten we ondertussen al lang en breed over licht, belichten en set ups te praten. Dus tijd om dit deel af te sluiten..En binnenkort verder te gaan